Ból brzucha wydaje się błahym symptomem. Czy jest na świecie osoba, która nigdy go nie doświadczyła? Wydaje się, że nie. Problem jednak robi się naprawdę poważny, kiedy dolegliwość ta występuje przewlekle, praktycznie uniemożliwiając normalne funkcjonowanie. Nierzadko przewlekły ból brzucha jest zwiastunem bardzo groźnych schorzeń, dlatego tak ważne jest ustalenie jego przyczyny. Do diagnostyki przewlekłych bólów brzucha wykorzystuje się szereg badań, a koronne miejsce wśród nich zajmują badania endoskopowe ‒ w tym kolonoskopia.
Kolonoskopia ‒ co to takiego?
Kolonoskopia to badanie, które zdecydowanie nie cieszy się dobrą sławą, mimo że pełni kluczową rolę w profilaktyce i wczesnym wykrywaniu tak poważnych chorób, jak rak jelita grubego czy choroby zapalne jelit. Używanym podczas badania narzędziem jest kolonoskop, który ma kształt elastycznego przewodu, na końcu którego znajduje się kamera i źródło światła. Jest on wprowadzany ostrożnie przez odbyt do odbytnicy, esicy i dalszych części jelita grubego, aż do zastawki Bauchina. Dzięki temu badający lekarz ma możliwość dokładnie obejrzeć śluzówkę jelita grubego i w razie potrzeby pobrać wycinki do badania histopatologicznego lub usunąć znalezione polipy jelita grubego.
Jaka może być przyczyna przewlekłego bólu brzucha?
Przewlekły ból brzucha ma przeważnie charakter tępy, może stopniowo narastać i ustępować. Często towarzyszą mu inne objawy, takie jak nudności, wymioty, biegunki lub zaparcia. Przeważnie jest trudny do zlokalizowania. Jego przyczyną mogą być:
- nieswoiste zapalenia jelit, w tym choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
- choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy;
- celiakia;
- nietolerancje pokarmowe;
- zaburzenia czynnościowe, takie jak zespół jelita drażliwego;
- kamica żółciowa;
- przewlekłe zapalenie trzustki;
- nowotwory przewodu pokarmowego i innych narządów jamy brzusznej.
Kto powinien wykonać kolonoskopię?
Badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego zdecydowanie warto wykonać po 50. roku życia, nawet jeśli nie występują niepokojące symptomy. Jeśli w rodzinie wystąpił rak jelita grubego badania profilaktyczne rozpoczyna się od 40 r. życia, a niekiedy nawet wcześniej. Natomiast bez względu na wiek, kolonoskopię powinno się wykonać, kiedy występują następujące objawy:
- krwawienia z przewodu pokarmowego (nawet jednorazowe);
- zmiana rytmu wypróżnień, kształtu i konsystencji stolca;
- niewyjaśniona utrata masy ciała;
- przewlekły ból brzucha;
- niedokrwistość o niewyjaśnionej przyczynie;
- dodatni wynik testu na krew utajoną w stolcu.
Przygotowanie i przebieg badania
Kolonoskopia wymaga od pacjenta kilkudniowego przygotowania. 3 dni przed badaniem pacjent powinien pozostawać na diecie półpłynnej, rezygnując przy tym z tłustych mięs, wędlin, owoców pestkowych, sałatek, warzyw i napojów gazowanych. W dniu poprzedzającym badanie należy rozpocząć przyjmowanie preparatu oczyszczającego jelita, zgodnie z zaleceniami lekarza. Od momentu rozpoczęcia picia preparatu należy pozostawać na czczo. Można pić dowolna ilość wody niegazowanej oraz herbaty z cukrem do 4 godzin przed badaniem.
Jeśli pacjent wykonuje badanie w sedacji (znieczulenie ogólne), lekarz anestezjolog podaje dożylnie środek usypiający. Endoskop, czyli wziernik ze światłem, optyką oraz kanałem roboczym wprowadzany jest przez odbyt. Podczas badania lekarz ogląda całe jelito grube, aż do zastawki Bauchina czyli miejsca gdzie łączy się ono z jelitem cienkim. Jeśli zajdzie taka konieczność pobierane są wycinki błony śluzowej do badania histopatologicznego. W trakcie badania możliwe jest także usunięcie polipa jelita grubego.
Pełne przygotowanie do badania kolonoskopii jest dostępne w zakładce "Przygotowanie do badań".
