Stabilizacja kręgosłupa jest niezwykle istotna w profilaktyce i ocenie bólu kręgosłupa. Z jednej strony jest to narzędzie, które służy do oceny zjawisk towarzyszących utrzymaniu stabilności pionowej postawy ciała oraz zaburzeń równowagi, ale również służy do oceny stabilizacji kompleksu lędźwiowo-miedniczno-biodrowego w całej jego złożoności. Umiejętność wprowadzenia właściwej kontroli i obserwacji procesów biomechanicznych towarzyszących utrzymaniu pionowej postawy ciała w życiu codziennym stała się ważnym elementem profilaktyki bólów pleców.
Nasza stabilizacja ruchowa, równowaga oraz koordynacja są niezmiernie istotne w życiu codziennym.
Najważniejszą funkcją układów: szkieletowego, mięśniowo-więzadłowego oraz nerwowego jest stworzenie możliwości swobodnego wykonywania ruchu. Niestety wciąż nie pamiętamy, jak istotna jest na przykład rola miednicy podczas utrzymywania pionowej pozycji ciała.
Kontrolę stabilności posturalnej rozpatruje się w trzech kategoriach: koordynacyjnej, biomechanicznej i organizacji sensorycznej.
Ocena koordynacji ruchowej dokonuje na podstawie szybkości ruchów, ich prawidłowości i precyzji. Tutaj ważną rolę odgrywają nabyte i wrodzone wzorce ruchowe czy procesy adaptacji. Ocena biomechaniczna opiera się na obserwacji sprawności narządu ruchu, czyli napięciu, siły skurczu mięśnia, a także zakresu ruchomości w stawach. Ocena organizacji sensorycznej polega na obserwacji czułości wejścia sensorycznego, wertykalności oraz zdolności kontroli nachylenia płaszczyzny podparcia.
Utrzymanie i kontrola pionowej postawy
Koordynacja ruchowa i pionowa postawa ciała wymagają zróżnicowanej współpracy układu mięśniowo-szkieletowego z ośrodkowym układem nerwowym. Do gabinetów fizjoterapeutów i rehabilitantów zgłaszają się pacjenci z różnymi kontuzjami, które wynikają ze słabej równowagi mięśniowej. Jeśli u pacjenta nie zostaną stwierdzone żadne zmiany neurologiczne, okazuje się, że brak koordynacji ruchowej wynika z niewzmocnionych mięśni oraz równowagi. Dlaczego tak często doznajemy kontuzji, na przykład podczas uprawianiu sportów? Skąd mogą wynikać bóle dolnego odcinka kręgosłupa? Bardzo często to właśnie brak stabilizacji do tego prowadzi.
Dla osób po kontuzjach czy tych, którym brak równowagi wyraźnie przeszkadza podczas wykonywania codziennych ćwiczeń zaleca się ćwiczenia pod okiem fizjoterapeuty i rehabilitanta. Specjaliści ocenią naszą postawę, wykonają odpowiednie badania kontrolne oraz dobiorą nam odpowiednie zabiegi lecznicze. Kluczową kwestią będzie dobór odpowiednich ćwiczeń równoważnych i wzmacniających. Fizjoterapeuta może zlecić nam kinezyterapię, której celem jest wzmocnienie mięśni, zwiększenie zakresu ruchu, poprawa funkcjonalna oraz nauka prawidłowych pozycji. Duży nacisk stawia się na ćwiczenia wzmacniające, stabilizujące i izometryczne. Należy wzmacniać mięśnie brzucha, grzbietu oraz pośladków. Najlepiej skorzystać z pomocy profesjonalisty, zwłaszcza jeśli jesteśmy po kontuzji lub nie wiemy, jak powinniśmy ćwiczyć. Fizjoterapeuci i rehabilitanci dobiorą nam odpowiednie ćwiczenia, które przyczynią się do poprawienia stabilizacji ciała, a także nauczymy się poprawnej techniki wykonywania ćwiczeń. Doskonałą formą treningu w przypadku poprawienia koordynacji ruchowej byłby trening funkcjonalny, który kształtuje mobilność, integrację wzorcową ruchu oraz przyczynia się do stabilizacji naszego ciała.
