Kiedy dzieckiem powinien zajmować się neonatolog?
Neonatolog obejmuje opieką medyczną dzieci w okresie okołoporodowym. Jest pierwszym lekarzem badającym noworodka. Ma odpowiednie kompetencje do opieki nad wcześniakami z małą masą urodzeniową oraz noworodkami z chorobami i wadami wrodzonymi (układu oddechowego, krążenia, pokarmowego, nerwowego), a także tymi u których wystąpiły zaburzenia adaptacji do życia poza mamą. Neonatolog stanowi pierwszą linię wsparcia przy trudnych porodach, które mogą skończyć się niedotlenieniem i innymi powikłaniami. Prowadzi wielospecjalistyczną intensywną diagnostykę i terapię u dzieci, które z różnych przyczyn nie są w stanie samodzielnie oddychać, trawić czy oddawać mocz. Przeprowadza również niezbędne badania przesiewowe.
Noworodki zdrowe, urodzone w terminie mają krótką styczność z neonatologiem – kończy się ona najczęściej po wypisie ze szpitalnego oddziału. Dzieci przedwcześnie urodzone, chore czy z wadami wrodzonymi pozostają w szpitalu pod opieką neonatologa niekiedy przez wiele tygodni do czasu, aż ich stan pozwala na bezpieczny wypis do domu. Neonatolodzy pracują również w oddziałach noworodkowo-niemowlęcych w ramach szpitali pediatrycznych, gdzie zajmują się diagnostyką i leczeniem najmniejszych pacjentów.
Pod opieką poradni neonatologicznej (zwykle do 1. roku życia) pozostają przede wszystkim dzieci:
- urodzone przed czasem,
- z masą urodzeniową poniżej 2,5 kg,
- ze słabymi przyrostami masy ciała,
- z niską punktacją w skali Apgar (poniżej 8),
- z wrodzonymi wadami rozwojowymi,
- z chorobami serca, wątroby, nerek,
- z trudnościami w oddychaniu,
- z nieprawidłowym napięciem mięśniowym,
- po niedotlenieniu, urazie lub zakażeniu wewnątrzmacicznym lub okołoporodowym,
Do wizyty u neonatologa w pierwszych tygodniach życia dziecka mogą skłonić: przedłużająca się żółtaczka, nieprawidłowe gojenie kikuta pępowiny, zmiany skórne, bóle brzucha, nietolerancja karmienia lub inne niepokojące objawy.
Na jakim etapie opiekę nad dzieckiem przejmuje pediatra?
Po wypisie z oddziału noworodkowego dziecko aż do ukończenia 18. roku życia prowadzi pediatra lub lekarz rodzinny, do którego należy udać się w pierwszej kolejności w przypadku choroby lub niepokojącego zachowania malucha. Patronażowa wizyta u pediatry powinna odbyć się w ciągu pierwszych 4 tygodni od urodzenia dziecka. Dla niemowlaka przewidziany jest cały kalendarz regularnych badań pediatrycznych zwieńczonych bilansem roczniaka. Pediatra przyjmuje zarówno dzieci zdrowe (ocenia rozwój fizyczny i psychoruchowy, kwalifikuje do szczepień ochronnych), jak i maluchy wykazujące typowe objawy chorób infekcyjnych, czyli np. katar, kaszel, ból gardła, podwyższoną temperaturę ciała, wymioty, biegunkę, ból głowy, zmiany skórne.
