Tarczyca – gruczoł odpowiedzialny za regulację reakcji metabolicznych
Tarczyca to nieparzysty gruczoł zlokalizowany w przedniej części szyi, tuż przed tchawicą. Gruczoł ten zbudowany jest z dwóch płatów i łączącej je węziny, dlatego niektórzy uważają, że przypomina swym kształtem motyla. Głównym zadaniem tarczycy jest synteza i wydzielanie hormonów tarczycy, czyli:
- T3 – trijodotyroniny;
- T4 – tyroksyny.
Związki te regulują cały metabolizm człowieka, wpływając na wszystkie komórki organizmu. Prawidłowe stężenie hormonów tarczycy jest niezbędne nie tylko do funkcjonowania każdego układu organizmu, ale także do zachowania metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczy czy utrzymania termogenezy.
W gruczole tarczowym znajdują się także komórki C, które produkują kalcytoninę. Hormon ten reguluje stan gospodarki wapniowo-fosforanowej, głównie poprzez obniżanie stężenia jonów wapnia oraz fosforanów w surowicy krwi.
Przytarczyce i ich udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej
Przytarczyce to cztery niewielkie gruczoły, zlokalizowane, zgodnie z nazwą, w bliskim sąsiedztwie tarczycy. Warto wiedzieć, że ilość i lokalizacja przytarczyc są bardzo zmienne osobniczo, więc nie powinna dziwić obecność tych gruczołów w okolicy grasicy, śródpiersia, a nawet osierdzia. Główną funkcją przytarczyc jest synteza i wydzielanie parathormonu – hormonu działającego przeciwstawnie do kalcytoniny. Parathormon zwiększa stężenie jonów wapnia w surowicy krwi, głównie poprzez uwalnianie tego pierwiastka z kości.
Jak diagnozować choroby tarczycy i przytarczyc?
Schorzenia w obrębie tarczycy i przytarczyc mogą w znacznym stopniu upośledzać funkcje wydzielnicze tych gruczołów, co znacznie wpływa na samopoczucie oraz zdrowie chorej osoby. Podstawową formą diagnostyki tych narządów są badania laboratoryjne, które pozwalają oznaczyć stężenie hormonów tarczycy i przytarczyc we krwi. W razie podejrzenia choroby, warto równocześnie wykonać badanie ultrasonograficzne. Umożliwia ono nie tylko ocenę lokalizacji i rozmiaru gruczołów, ale również strukturę ich miąższu.
