Trzeci tydzień ciąży to czas początku nowego życia. Najczęściej w tym tygodniu dochodzi do zapłodnienia, czyli połączenia dwóch haploidalnych komórek (posiadających po jednym chromosomie homologicznym z każdej pary): komórki jajowej i plemnika.
Do komórki jajowej przedostanie się tylko jeden plemnik – najlepszy z ponad 250 milionów innych, które podczas wytrysku przedostały się do dróg rodnych kobiety. W chwili, kiedy plemnik wnika do komórki jajowej, określone zostają wszystkie cechy potomka, które warunkowane są przez geny, w tym płeć dziecka.
Jeśli plemnik niósł ze sobą chromosom Y, na świat przyjdzie chłopiec; jeżeli w ojcowskim materiale genetycznym zawartym w główce plemnika był chromosom X, rodzice doczekają się dziewczynki.
Płeć potomka do pewnego stopnia można spróbować zaplanować:
- współżyjąc na 2 dni przed owulacją zwiększa się szanse na spłodzenie dziewczynki – ponieważ plemniki niosące chromosom X żyją dłużej niż te, które zawierają chromosom Y;
- modyfikując dietę u obojga przyszłych rodziców: na bogatą w wapń i magnez, kiedy pragnie się narodzin dziewczynki, lub obfitującą w sód i potas, kiedy marzy się nam chłopiec.
Metody te nie dają pewności, że urodzi się dziecko wybranej płci. Jednak modyfikacja diety na zdrowszą zawsze jest warta polecenia, bo może przynieść korzyści każdemu z rodziców: w postaci silniejszych plemników i lepiej przygotowanego do ciąży organizmu przyszłej matki.
Co dzieje się z matką w 3 tygodniu ciąży?
Kobieta fizycznie nie czuje momentu zapłodnienia, ponieważ nie pojawiają się żadne objawy tego zdarzenia, ale niektóre panie o silnej intuicji twierdzą, że potrafią określić, czy doszło do połączenia komórki jajowej z plemnikiem.
- Po połączeniu w jajowodzie haploidalnej komórki jajowej (czyli mającej po jednym chromosomie danego typu) i haploidalnego plemnika dochodzi do zespolenia materiału genetycznego obu komórek. Powstaje diploidalna zygota, która wędruje jajowodem w kierunku macicy i na przełomie 3 i 4 tygodnia ciąży zagnieżdża się w błonie śluzowej macicy (endometrium). Proces ten zwany jest implantowaniem.
- Zmieniają się relacje hormonalne. Zapłodniona komórka jajowa zaczyna wydzielać gonadotropinę kosmówkową (hCG). Hormon ten pomaga w utrzymaniu wczesnej ciąży i jest jej markerem. Wzrost poziomu hCG po zapłodnieniu jest bardzo szybki: w ciągu 48 godzin przyrasta nawet dwukrotnie. Zwiększona ilość gonadotropiny kosmówkowej stymuluje wzrost poziomu estrogenu i progesteronu – a to właśnie te dwa hormony są odpowiedzialne za pojawienie się i nasilenie większości objawów ciąży. Wzrost stężenia progesteronu jest również bardzo szybki i osiąga wartość podobną do skoku poziomu HCG.
Co się dzieje z dzieckiem w 3 tygodniu ciąży?
Malec zaczyna fizycznie istnieć i od zapłodnienia, tydzień po tygodniu, będzie się kształtował i rósł.
- Pierwszy etap rozwoju dziecka, to okres jaja płodowego. Powstaje ono w wyniku zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik. Plemnik wnika do gamety żeńskiej dzięki wytwarzanym przez siebie hialuronidazie i akrozynie – to enzymy, których rolą jest nadtrawienie osłonki komórki jajowej. Do wnętrza gamety żeńskiej wnika tylko jeden plemnik.
- Po zapłodnieniu powstaje diploidalna zygota, która ma po dwa chromosomy każdego typu (w sumie 23 pary). Zygota w ciągu 36 godzin od zapłodnienia dzieli się mitotycznie w procesie bruzdkowania na dwie komórki potomne (blastomery) o identycznym składzie genetycznym. Komórki te dzielą się dalej – cyklicznie – w procesie mitozy i po 2 dniach od poczęcia jest ich już ok. 8. Powstajemorula, czyli zlepek komórek o identycznym kształcie i wielkości przypominający wyglądem owoc morwy.
- Po ok. 3 dniach od zapłodnienia wędrujący w kierunku macicy embrion przyjmuje postać blastocysty (blastuli) – kulistego tworu złożonego z komórek otaczających jamę wypełnioną płynem. Przemieszczanie się zarodka ułatwiają ruchy rzęsek, które wyściełają jajowód, oraz skurcze mięśniówki jajowodu. Pod koniec pierwszego tygodnia ciąży jama blastuli powiększa się i wyodrębniają się komórki, z których powstanie zarodek. Z pozostałych komórek rozwiną się łożysko i błony płodowe.
- Maleńki płód przesuwa się dalej w kierunku macicy i ok. 7-8 dnia od poczęcia rozpoczyna się jego implantacja w endometrium (błonie śluzowej macicy).
Przy końcu pierwszego tygodnia ciąży embrion ma już kilkaset komórek. Staje się zarodkiem. Jego wielkość na razie jest znikoma, bo to niecały milimetr, ale w rozwoju człowieka zaczyna się nowa era: okres zarodkowy.
