Szyjką macicy nazywamy wąską, dolną część macicy. W warunkach poza ciążą, szyjka macicy jest otwarta tylko nieznacznie, co umożliwia wypływanie krwi menstruacyjnej oraz dotarcie spermy do macicy.
U kobiety ciężarnej szyjka macicy, a dokładniej jej kanał wypełniony jest wydzieliną, która tworzy czop śluzowy.
W prawidłowym przebiegu ciąży, szyjka macicy jest długa, twarda oraz zamknięta. Zmienia się to dopiero pod koniec trzeciego trymestru. Wówczas staje się bardziej miękka, skraca się i rozszerza.
Zdarzają się jednak przypadki, kiedy szyjka macicy skraca się i rozszerza zbyt wcześnie. Najczęściej dochodzi do tego w drugim trymestrze lub na początku trzeciego. Wtedy szyjka jest bardziej miękka, „obciążona” ciężarem rozwijającego dziecka. Przedwczesne skracanie szyjki macicy może wywołać poronienie, przedwczesne odejście wód płodowych lub nawet przedwczesny poród.
Dzięki dopochwowym badaniom USG, przeprowadzanym w regularnych odstępach czasu (podczas standardowych wizyt kontrolnych), możliwe jest wykrycie wyraźnych zmian w długości szyjki macicy oraz szybkie zdiagnozowanie problemu.
Zakładanie krążka pessar
Jedną z metod stosowanych przy skróconej szyjce macicy jest założenie specjalnego krążka zwanego Pessarem. Zakłada się go zazwyczaj pomiędzy 20. a 28. tygodniem ciąży. Lekarz może też zalecić konieczność założenia krążka wcześniej jeżeli uzna to za konieczne. Krążki występują w trzech rozmiarach. Ginekolog dobiera odpowiedni rozmiar biorąc pod uwagę wielkość pochwy oraz fakt czy kobieta rodziła już wcześniej czy nie.
Pessar to krążek wykonany z tworzywa silikonowego, dostępny w aptekach, w cenie od 150 do 170 zł. Koszt założenia jest uzależniony od indywidualnych cenników klinik jednak w niektórych szpitalach można go założyć bezpłatnie.
Obecność krążka jest niewyczuwalna dla kobiety, a sam zabieg założenia go jest bezbolesny. Niemniej jednak, u kobiet, które mają założony pessar istnieje konieczność częstszych kontroli u ginekologa. Pierwsza z nich wymagana jest średnio w drugim lub trzecim dniu od momentu założenia, kolejna – po tygodniu. Kontrole są potrzebne w celu wykrycia ewentualnych infekcji bakteryjnych. Lekarz powinien przyprowadzić badanie posiewu z szyjki macicy na miesiąc po założeniu pessaru.
Krążek jest ciałem obcym przez co powoduje zwiększenie ilości wydzieliny w pochwie, co jest zjawiskiem zupełnie normalnym. Jednocześnie obserwuje się utrudniony jej odpływ. Aby uniknąć infekcji zaleca się przyjmowanie leków przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybicznych.
Ciężarna, u której zastosowano pessar powinna:
ograniczyć aktywność fizyczną,
zrezygnować ze współżycia seksualnego,
dużo odpoczywać,
unikać stresu,
ze szczególną dokładnością dbać o higienę intymną,
w pewnych przypadkach konieczne jest przyjmowanie leków rozkurczowych.
Pessar zdejmowany jest zazwyczaj w 38. tygodniu ciąży.
