Kinesiotaping często określany jako taping, to metoda plastrowania polegająca na naklejania specjalnej taśmy (o właściwościach elastycznych) na powierzchnię ciała. Kinesiotaping został opracowany przez dr Kenzo Kase, japońskiego chiropraktyka w latach 70 ubiegłego stulecia. Dr Kenzo Kase stworzył specjalną elastyczną taśmę – plaster dynamiczny stosowany w tej metodzie. Zasady stosowania kinesiotapingu oparte są na kinezjologii, czyli nauce zajmującej się ruchem ciała człowieka. Taping bywa określany wyrażeniem „plastry dla sportowców”. Zapewne wynika to z faktu, że jest bardzo często stosowany w medycynie sportowej. Nawet w trakcie minionej olimpiady można było oglądać zawodników stosujących plastry dynamiczne. Warto jednak podkreślić, że plastrowanie dynamiczne stosuje się w wielu schorzeniach układu mięśniowo-szkieletowego i nie tylko dla sportowców.
Kinesiotaping - co to jest?
Kinesiotaping to metoda oklejania specjalnymi plastrami, których parametry, jak grubość, ciężar właściwy i rozciągliwość o 130-140%, są zbliżone do parametrów ludzkiej skóry. Plaster dynamiczny nie jest nasączony żadnym lekiem. Technika ta pozwala na osiąganie doskonałych rezultatów terapeutycznych przez działanie sensoryczne plastra. Przyklejone we właściwy sposób plastry dynamiczne tworzą pofałdowania powierzchni, zwiększając przestrzeń pomiędzy skórą właściwą a powięzią. Usprawnia to mikrokrążenie krwi, limfy oraz aktywuje proces samoleczenia. Skóra jest bardzo delikatnie naciągana. Najczęściej stosowane naciągnięcie taśmy, która drażni zakończenia nerwowe w skórze to 10-25%. Poprawa mikrokrażenia i przepływ limfy wspomaga wchłanianie krwiaków, obrzęków oraz zmniejsza stany zapalne. Działanie przeciwbólowe wynika z oddziaływania na receptory położone w skórze. Odpowiednio zastosowany, specjalny rodzaj plastra, w czasie kiedy jest nalepiony (7-10 dni), może pełnić rolę stałego drenażu limfatycznego lub być uzupełnieniem dla drenażu manualnego. Kinesiotaping wspomaga pracę mięśni, ułatwiając wykonanie ruchu, koryguje ustawienie oraz pracę stawów, zwiększa zakres ruchu mięśni i stawów.
Plastry do Kinesiotapingu
Plaster dynamiczny stosowany w kinesiotapingu jest wykonany z wysokiej jakości bawełny z dodatkiem lycry oraz doskonale działającym klejem medycznym ułożonym faliście. Jego grubość, ciężar właściwy i rozciągliwość w zakresie 130-140% są zbliżone do parametrów ludzkiej skóry. Jest elastyczny, wodoodporny, przepuszczalny dla powietrza i hipoalergiczny. Nie jest nasycony jakimkolwiek lekiem. Elastyczność plastrów odróżnia je od rzadziej obecnie stosowanych taśm sztywnych. Stosuje się plastry o różnej szerokości: od 2,5 do 10cm. Czasami stosuje się też dodatkowo gąbki podkładowe oraz pianki, na przykład do wypełnienia zagłębień w skórze.
Kinesiotaping - wskazania
Zastosowanie metody plastrowania dynamicznego jest szerokie. Wskazania to:
- Dolegliwości bólowe układu mięśniowo-szkieletowego, jak bóle kręgosłupa, bóle kolan, dolegliwości bólowe barku, zapalenia pochewek ścięgnistych (np. w okolicy nadgarstka), bolesność okolic przyczepów (np. łokieć tenisisty), ostroga piętowa
- Stany po urazach: leczenie skręceń i zwichnięć stawów, obrzęki, niestabilność stawów, uszkodzenia mięśni, więzadeł np. dolegliwości ze strony ścięgna Achillesa czy paluch koślawy.
- Przyspieszenie procesów gojenia po urazach i operacjach (np. po rekonstrukcji więzadeł krzyżowych lub ścięgna Achillesa)
- Leczenie blizn i krwiaków
- Wskazania do drenażu limfatycznego (kinesiotaping limfatyczny), czyli w zaburzeniach krążenia chłonki: obrzęki występujące z powodu choroby, po urazach lub w okresie ciąży
- Korekcja wad postawy, na przykład skoliozy
- Podniesienie sprawności i wydolności a także zmniejszenie ryzyka kontuzji, podczas uprawiania sportu wyczynowego i amatorskiego
- Leczenie niektórych dysfunkcji spowodowanych pracą receptorów skóry i powięzi: zaburzenia równowagi, niektóre zaburzenia oddechowe
Kinesiotaping - przeciwwskazania
Ponieważ jest to metoda bezpieczna nie ma wielu przeciwwskazań do jej stosowania. Są to:
- łuszczyca i inne zaawansowane choroby skóry
- nie zagojone lub trudno gojące się rany
- stosowanie zabiegów fizykoterapeutycznych, których nie można wykonywać przez powierzchnię plastra
- uczulenie na klej stosowany w plastrach
Kinesiotaping - zabiegi
Przy każdej metodzie leczniczej, jaką jest też kinesiotaping, pojawia się pytanie – kto może ją stosować? Czyli można to skrócić żartobliwie do pytania – kinesiotaping, jak nakleić? Stosowanie tej metody jest bezpieczne i doskonale tolerowane przez pacjentów. Jednak naklejanie plastrów to tylko pozornie prosta czynność. Przed podjęciem decyzji o zastosowaniu tapingu należy przeprowadzić dokładny wywiad oraz badanie siły mięśniowej, pomiar zakresu ruchomości stawów, testy przesiewowe połączone z oceną reakcji na przesuwanie powięzi w różnych kierunkach i czasami badanie neurologiczne. Takie postepowanie jest kluczowe dla powodzenia terapii plastrami dynamicznymi. Warto podkreślić, że tylko przeszkolony terapeuta jest w stanie prawidłowo przeprowadzić badanie i następnie nakleić plastry dynamiczne. Musi też dobrać szerokość plastra oraz sposób jego stosowania. Na uszkodzone mięśnie stosuje się taśmę nierozciągniętą, ale przed zaaplikowaniem taśmy rozciąga się skórę poprzez rozciągnięcie mięśni i stawów. Przy uszkodzeniu stawów i więzadeł taśma powinna być na odmianę rozciągnięta, gdyż to zabezpiecza właściwą korekcję. Jeżeli plastruje się osłabione mięśnie opasuje się je podążając od przyczepu początkowego do końcowego. Plaster pozostaje na skórze kilka dni. Czyli można powiedzieć, że dłoń terapeuty działa przez ten cały okres. Ważna jest zatem wiedza, co to jest kinesiotaping oraz umiejętności praktyczne.
Kinesiotaping łączy się z innymi metodami leczenia, najczęściej z rehabilitacja ruchową np. terapią manualną, terapią tkanek miękkich. Standardowo stosuje się minimum 3-5 aplikacji taśmy z rzędu, przy czym plaster noszony jest w granicach 3-5 dni, czasem dłużej.
Kinesiotaping - jak się przygotować do zabiegu?
Pacjent nie musi przygotowywać się w specjalny sposób do zastosowania plastrowania dynamicznego. Ważne jest, aby posiadał wykonane badania, także obrazowe, co pomoże dobrać rodzaj plastrowania.
Zastosowanie plastrów wymaga czasami zgolenia owłosienia, jeżeli jest ono bardzo nasilone.
Kinesiotaping - Czy pomaga? Jakie są opinie?
Na początku należy podkreślić, że jest to bardzo bezpieczna i szeroko stosowana metoda lecznicza. O bezpieczeństwie świadczy fakt, że stosuje się kinesiotaping w pediatrii, u osób w wieku podeszłym i kobiet w ciąży. Nie stosuje się w kinesiotapingu leków, ale aktywuje procesy samoleczenia organizmu. Jest alternatywą w przypadku przeciwwskazań do jakichkolwiek innych form rehabilitacji. Taping jest bardzo dobrze akceptowany przez pacjentów. Co więcej, działa przez 24 godziny na dobę, a nie tylko podczas sesji terapeutycznej. Efekt poprawy pojawia się bezpośrednio po aplikacji i utrzymuje się także po usunięciu plastrów dynamicznych. Taping nie wyklucza stosowania innych form terapii, a wręcz jest stosowany jako uzupełnienie różnych metod. Bezpieczeństwo i skuteczność potwierdzają również liczne publikacje naukowe, także polskich autorów. Organizuje się wiele szkoleń i kursów, na których terapeuci poznają kinesiotaping: Warszawa, Wrocław, Kraków, czasami prowadzone nawet przez dr Kenzo Kase. Popularność szkoleń świadczy o dużym zapotrzebowaniu na tą metodę leczenia i jej szerokie zastosowanie.
Kinesiotaping w sporcie
Kinesiotaping stosowany jest w medycynie sportowej od dawna. Zastosowanie odpowiednich plastrów ma rolę wspomagającą – umożliwia podniesienie sprawności i wydolności a także zmniejszenie ryzyka kontuzji. Ma to znaczenie nie tylko podczas uprawiania sportu wyczynowego, ale także amatorskiego. Przed opracowaniem plastrów do kinesiotapingu stosowano w sporcie taping taśmami sztywnymi: Jego działanie jest nieco inne, gdyż jest to metoda mechaniczna, która powoduje funkcjonalne unieruchomienie i ochronę mięśni. Niestety może również doprowadzać do ograniczenia krążenia. Stąd obecnie częściej stosuje się plastry elastyczne, ale nadal niektóre stawy plastruje się u sportowców zawodowych za pomocą taśm sztywnych, nieelastycznych. Poza zastosowaniem zabezpieczającym przed powstaniem kontuzji w trakcie treningów, kinesiotaping w sporcie ma także zastosowanie jako metoda lecznicza i jest bardzo chętnie stosowany ze względu na skuteczność i doskonalą tolerancję. Jeżeli uprawia się sport i rozpoczyna przygotowania do jakiegoś wydarzenia, jak maraton, zawody, wyjazd na narty, może warto zastanowić się nad tym, że kinesiotaping może nas wspomóc w treningach i ochronić przed powstaniem kontuzji.
